De Escalatie Trap (1)

Deel 1 van best gelezen artikel van mijn blog in 2013

Het team dat ik begeleidde had onbewust een route bewandeld dat steeds verder leidde tot ellende. We noemden het zelfs het ‘verslaafde team’. Je kunt die route zien als een trap. Een trap waarbij de ellende eigenlijk steeds erger wordt.
Dat escalatieproces doorloopt verschillende fasen, die laat ik hieronder zien. Naarmate de manier waarop mensen geleerd hebben om op een Volwassen manier met conflict om te gaan neemt de kans toe dat zo’n proces omkeert en partijen ervan kunnen leren.

De leider van het team had met zijn eigen gedrag het ‘script’ voor dit team geschreven.

Gevoelens verdoezelen
De leider was de oorzaak, maar niet schuldig! Niemand kiest er bewust voor om schuldig te zijn aan een ontwikkelproces. Het wordt alleen steeds lastiger om je ‘eruit’ te worstelen. Dat ‘eruit’ worstelen heet de-escaleren. Deze leider had dat nooit geleerd en wist zelf niet beter. Hij had een ‘eigen script’ waarbij roddelen normaal was en cynisme een vorm van humor was die de werkelijke gevoelens en gedachten verdoezelde.

Escalatie
Escaleren in conflictueuze ontwikkelingen is ongezond. Veel van het huidige verzuim bestaat uit psychische klachten. Vaak zijn die klachten terug te voeren op escalerende situaties in de werksfeer. Die situaties hebben effect op de productiviteit (verzuim toename, motivatie afname, slechte sfeer etc.) en op de resultaten. Tijdig de-escaleren is dus een must.

Het (aan roddel en achterklap) verslaafde team had het nog een tijdje kunnen redden, maar toen de cijfers slecht waren werd al snel de sfeer in het team benoemd. Medewerkers gaven in een Tevredenheid Onderzoek aan dat de slechte cijfers ook te maken hadden met de sfeer in het team. De onderstroom had zijn werk gedaan: verloop, onvrede, verzuim, verzet, winnen te koste van, liegen, pesten, cynisme, machtsspel werden genoemd. En…de leiding had het ook niet ‘allemaal zo bedoeld’.

Glasl
Friedrich Glasl ontwikkelde een ’trap’ waarin je in 9 treden kunt zien in welke fase een conflict zich bevindt. Die 9 treden zijn weer onderverdeeld in drie fasen.
De eerste fase noemt hij de Rationele Fase, daarin ontwikkelt een conflict zich van Verharding naar Debat en polemiek en vervolgens naar Geen woorden, maar daden.
De tweede fase is de Emotie Fase, daarin gaan de treden van Imago´s en Coalities naar Gezichtsverlies naar Dreig strategiën.
De derde fase is de Strijdfase, de treden gaan van Beperkte Vernietigingsacties naar Vernietiging van de Vijand om te eindigen bij Samen de Afgrond in. In deel 2 ga ik wat dieper in op de treden en laat je zien waar Het Verslaafde Team terecht kwam…