Kritisch in Teamontwikkeling
Teamontwikkeling voorbij Tuckman: een 3DMens perspectief
In de wereld van teamontwikkeling is het fasenmodel van Tuckman al decennialang een populair uitgangspunt. De bekende stadia – forming, storming, norming en performing (en onbekender mourning) – suggereren een lineair groeiproces waarin teams zich vanzelf ontwikkelen. Maar hoe bruikbaar is dit model in de complexe realiteit van samenwerking? Uit wetenschappelijke analyses blijkt dat er weinig empirisch bewijs is voor deze fasen, en dat teams eerder een dynamisch, iteratief proces doorlopen dan een vastomlijnd pad.
Bij 3DMens geloven we dat echte teamontwikkeling voortkomt uit de balans tussen IK, JIJ en WIJ. Dit betekent dat individuele groei (IK), interpersoonlijke verbinding (JIJ) en collectieve kracht (WIJ) hand in hand gaan. Pas als deze drie dimensies in evenwicht zijn, kan een team werkelijk floreren. Hierin spelen veiligheid en vertrouwen een cruciale rol: zonder een solide basis van psychologische veiligheid durven mensen zich niet kwetsbaar op te stellen, nieuwe ideeën te delen of verantwoordelijkheid te nemen voor groei en verandering.
De dynamische fasen van teamontwikkeling
In plaats van een vast model omarmen wij de wetenschap achter teams als een voortdurend proces van afstemming en groei. Diverse studies laten zien dat teams zich ontwikkelen door middel van cyclische interacties, waarin ze steeds opnieuw moeten onderhandelen over rollen, grenzen en verwachtingen. Dit vereist een voortdurende dialoog en reflectie.
(PS. Lees in dat kader ook mijn artikel over ‘de onverwachte teamdag’)
Drie essentiële bouwstenen binnen 3DMens-teamcoaching helpen bij deze ontwikkeling:
Vitaliteit: Een team moet beschikken over energie en veerkracht om samen uitdagingen aan te gaan. Dit betekent dat er een gezonde dynamiek is waarin mensen zich fysiek, mentaal en emotioneel betrokken voelen.
Creativiteit: Teams groeien door innovatie en het omarmen van verschillende perspectieven. Dit vraagt om een open mindset en de bereidheid om buiten de gebaande paden te denken.
Bewustzijn: Zelfreflectie en collectief bewustzijn zijn essentieel om patronen te herkennen en doelgericht te veranderen. Zonder inzicht in onderliggende dynamieken blijft een team vastzitten in reactieve processen.
Polariteiten in teamontwikkeling: overwinnen om te groeien
Echte groei ontstaat door het overwinnen van polariteiten: spanningsvelden waarin teams moeten leren balanceren. Enkele cruciale tegenstellingen die wij in onze coaching blootleggen zijn:
Autonomie vs. Verbondenheid: Hoe vind je als individu je eigen ruimte binnen een collectief? Teams die deze spanning niet kunnen hanteren, blijven hangen in ofwel verstikkende groepsdynamiek of juist fragmentatie.
Structuur vs. Flexibiliteit: Hoe zorg je voor voldoende stabiliteit zonder innovatie en wendbaarheid te verliezen? Een team dat te rigide is, mist creativiteit, terwijl een te losse structuur kan leiden tot chaos.
Confrontatie vs. Harmonie: Echte samenwerking betekent dat lastige gesprekken niet worden vermeden. Teams moeten leren constructief te confronteren zonder dat dit ten koste gaat van onderlinge relaties.
Relatie als Spiegel: veiligheid en vertrouwen als fundament
In onze teamcoaching hanteren we de inzichten uit ‘Relatie als Spiegel’ om te laten zien dat teams functioneren als spiegels voor individuele en collectieve dynamieken. De manier waarop teamleden op elkaar reageren, zegt veel over onbewuste patronen en gedeelde overtuigingen. Door deze patronen bloot te leggen en bewust te maken, ontstaat de ruimte voor groei. Bij 3DMens kijken we daarom mee in de geschiedenis (biografie) van de mens achter de professional. Vaak zitten daar ‘relatie’ ervaringen en de betekenissen van overtuigingen verborgen die teamgroei in de weg staan.
3DMens helpt teams om met meer vitaliteit, creativiteit en bewustzijn samen te werken, zonder vast te zitten in achterhaalde fasemodellen. Wij begeleiden teams naar diepere verbinding en duurzame samenwerking, met veiligheid en vertrouwen als stevige basis.
Benieuwd hoe jouw team kan groeien?
Wij helpen organisaties en teams om voorbij de standaardmodellen te kijken en werkelijke transformatie te realiseren. Neem contact met ons op via contactformulier of plan een vrijblijvende kennismaking. Samen bouwen we aan een veerkrachtig, bewust en innovatief team!
